Als we de mens eens vergelijken met de dieren valt al snel een groot verschil in gedrag op. Wij kleden ons aan alsof we bang zijn ook maar iets te moeten laten zien aan andere mensen die daar niets mee te maken hebben, waar de meeste diersoorten gewoon in hun blote bast van geboorte tot dood rond hobbelen op deze aarde. Nu hebben veel dieren van nature een soort vacht, die beschermt tegen warme of kou. Maar wij mensen verschillen natuurlijk ook nogal in ons denkpatroon van de dieren. Wij hebben vanaf de geboorte iets meegekregen van onze voorouders, namelijk schaamte. Het eigen lijf is bloot kwetsbaar, we schamen ons voor bepaalde onderdelen aan dat lijf en dus verbinden we daaraan de in de cultuur vervatte verplichting het helemaal of op specifieke onderdelen extra te verbergen.
Daarom ook voelen we ons soms besmuikt als we in sauna of bijvoorbeeld op het strand helemaal bloot zouden moeten verkeren. Veel van dit gevoel is ons opgelegd door cultuur of aangehangen geloof. En omdat vooral die zaken met elkaar vermengd zijn geraakt gedragen we ons allemaal zodanig dat het algemeen aanvaard is en niemand het in zijn bolle schedel haalt om bijvoorbeeld compleet bloot over een drukke straat heen te gaan rennen. Toch is dat bloot zijn een meer dan natuurlijke toestand. We komen zo ter wereld en in sommige culturen (vaak niet de westerse of door andere culturen aangestuurde) blijft men het hele leven naakt omdat dit domweg een uiting van schoonheid is en kleding een gruwel. Veel van die volken vonden we vroeger o.a. in de Stille Oceaan op de vele eilandrijken daar en de eerste westerse ontdekkingsreizigers vielen zowat van hun geloof toen ze de meest schitterende mensen compleet bloot zagen rondlopen en daarbij ook nog eens gelukkig bleken of in Europese ogen, schaamteloos. Erotiek speelde uiteraard een rol en doet dit nog steeds. Vooral de christelijke predikers verbonden die zaken dan ook met elkaar, bloot leidt tot onkuisheid en dat weer tot zonde en daarom moesten de kleertjes aan en de handen boven de lakens.
In de kunstgeschiedenis is veel terug te vinden van ons denken op dit punt. Door de eeuwen heen. Met soms een periode van grote openheid op blootgebied en die periode dan weer afgelost door een periode van even grote preutsheid. Dictaten uit Rome of anderszins maakten dat we dan weer terug gingen naar de complete lichaamsbedekking. Grappig is ook hoe we vroeger aankeken tegen badmode. Ging men aan het begin van de vorige eeuw te water, was dit in een soort jurk of hansop die alles bedekte behalve de handen en de voeten of het gezicht. Een eeuw later lagen we bloot te spartelen in de golven en genoten alsof we in het Paradijs verkeerden. Bloot als richtlijn voor hoe ver onze cultuur is gevorderd? Of is het juist omgekeerd evenredig? Hoe minder bloot hoe ‘groter’ de beschaving? Het blijft een wonderlijk fenomeen. Al groeit het aantal FKK stranden gestaag en zijn nudistencampings ook voor gezinnen met kleine kinderen tegenwoordig machtig aantrekkelijk en ook populair. Zal ik dan voortaan in de sauna ook maar eens mijn zwembroek uittrekken? Moet ik nog even over nadenken, maar wie weet……